AOSP, Pure Android, Stock Android, Android One และ Android Go เป็นคำที่หลายคนเคยได้ยินผ่านหูกันมาบ้างแล้ว แต่บางคนก็อาจยังไม่ทราบว่าสิ่งต่าง ๆ เหล่านี้แตกต่างกันอย่างไร และในฝั่งของคนที่รู้จัก Google Pixel ก็ยังคงถกเถียงกันในประเด็นที่ว่า “Google Pixel ใช่ Pure Android ไหม” ในบทความนี้เราจะพาคุณผู้อ่านไปทำความรู้จักกับ Android ในรูปแบบต่าง ๆ กันครับ
AOSP
AOSP ย่อมาจาก Android Open Source Project เป็นโครงการที่เป็นแหล่งข้อมูลของระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์ตั้งต้นที่ยังไม่ผ่านการปรับแต่งใด ๆ และยังไม่สามารถเอาไปใช้กับอุปกรณ์ใด ๆ ได้ทั้งสิ้น โดยโครงการดังกล่าวเปิดให้ผู้ที่สนใจสามารถดาวน์โหลดข้อมูลของระบบปฏิบัติการตั้งต้นไปพัฒนา (หรือปรับแต่ง) กันต่อได้แบบฟรี ๆ โดย AOSP จะไม่มีแม้แต่บริการของ Google เลยด้วยซ้ำ
Pure Android
Pure Android คือ AOSP ที่ถูกปรับแต่งให้สามารถติดตั้งลงบนอุปกรณ์แอนดรอยด์ต่าง ๆ ได้เท่านั้น แต่ไม่มีการปรับแต่งสิ่งอื่นเพิ่มเติม Pure Android ที่ได้รับการติดตั้ง Google Services ก็ยังจัดว่าเป็น Pure Android อยู่ ซึ่งสมาร์ทโฟนในตำนานอย่าง Google Nexus ที่เป็นบรรพบุรุษของ Pixel ก็จัดว่าเป็น Pure Android
ในอดีตเคยมีโครงการ Google Play Edition ที่ Google จะนำสมาร์ทโฟนและแท็บเล็ตของผู้ผลิต Android ยี่ห้อดัง ๆ มาเปลี่ยนซอฟต์แวร์ในเครื่องให้เป็น Pure Android เพื่อมอบประสบการณ์การใช้งาน Android ในแบบที่ Google อยากให้เป็น โดยที่ฮาร์ดแวร์ต่าง ๆ ยังเป็นไปตามที่ผู้ผลิตแต่ละแบรนด์ออกแบบไว้เช่นเดิม แต่ปัจจุบันนี้โครงการดังกล่าวได้ถูกยกเลิกไปแล้ว
ในปัจจุบันนี้ไม่มีสมาร์ทโฟน Android รุ่นใหม่ ๆ ที่เป็น Pure Android แท้ ๆ เกิดขึ้นอีกแล้ว เนื่องจากผู้ผลิตแต่ละยี่ห้อมักมีการปรับแต่งซอฟต์แวร์เล็ก ๆ น้อย ๆ เพื่อสร้างจุดเด่นให้กับอุปกรณ์ของตัวเอง แม้แต่ Pixel ที่ Google เป็นเจ้าของยังมีการสร้าง Launcher ขึ้นมาเป็นของตัวเอง ทำแอปพลิเคชันกล้องของตัวเอง และใส่ฟีเจอร์ที่มีเฉพาะใน Pixel เองเข้ามาด้วย “เพราะฉะนั้นแล้ว Google Pixel จึงไม่ใช่ Pure Android” อย่างไรก็ตามในบรรดาสมาร์ทโฟนที่ไม่ค่อยได้ปรับแต่งซอฟต์แวร์มากนักมักจะถูกกล่าวถึงในทำนองว่า “มีประสบการณ์การใช้งานที่ใกล้เคียงกับ Pure Android” หรือ “มีประสบการณ์ใช้งานแบบ Pure Android” ซึ่งถ้ายกตัวอย่างยี่ห้อที่ถูกพูดถึงในทำนองนั้นก็จะมีพวก Essential, Nokia, Motorola บางรุ่น, ASUS บางรุ่น เป็นต้น
Stock Android
Stock Android เป็นซอฟต์แวร์ที่แต่ละแบรนด์ได้นำ AOSP มาปรับแต่งเพื่อใช้งานกับอุปกรณ์ต่าง ๆ โดยติดตั้งมาบนอุปกรณ์เมื่อวางจำหน่ายเลย หรือเรียกให้เข้าใจแบบง่าย ๆ ก็คือซอฟต์แวร์เดิม ๆ ที่ติดมากับเครื่องนั่นเอง ซึ่งจะแตกต่างจาก Custom Rom ที่เป็นซอฟต์แวร์จากนักพัฒนาภายนอก แต่ในอดีตที่ผ่านมาก็มีบ่อยครั้งที่คำว่า Stock Android นั้นถูกนำไปเรียกสมาร์ทโฟนที่เป็น Pure Android อยู่เหมือนกัน
Android One
Android One เป็นโครงการที่ Google เริ่มในปี 2014 เพื่อให้ผู้ใช้ Android รุ่นกลาง ๆ ได้รับประสบการณ์การใช้งานที่ดีขึ้น Google เลยร่วมมือกับผู้ผลิตสมาร์ทโฟนที่ต้องการใช้ Android One กับมือถือของตนโดย Google จะช่วยดูแลการอัปเดตซอฟต์แวร์ให้ สมาร์ทโฟนที่มาพร้อมกับ Android One จะมีคุณสมบัติดังต่อไปนี้
- ได้รับอัปเดตเวอร์ชัน Android เป็นเวลาอย่างน้อย 2 ปี
- ได้รับอัปเดตความปลอดภัยเป็นเวลาอย่างน้อย 3 ปี
- ใช้ UI ของ Android One
- ได้รับการติดตั้ง Google Service
Android Go
Android Go เป็นระบบปฏิบัติการ Android ที่ปรับแต่งมาเพื่อสมาร์ทโฟนที่มีสเปคต่ำมาก ๆ ให้สามารถใช้งานได้อย่างลื่นไหล แอปของ Google เองก็จะถูกปรับแต่งให้เป็นเวอร์ชัน Go ที่มีขนาดเล็กลงและใช้ปริมาณ Data ที่น้อยลงด้วย
นอกจากนี้แล้วยังมี Android รูปแบบอื่น ๆ ที่อยู่ในอุปกรณ์อื่น ๆ นอกจากสมาร์ทโฟนกับแท็บเล็ตอีกด้วย ซึ่งเดี๋ยวจะมาพูดถึงในโอกาสต่อไปครับ
บทความนี้เขียนขึ้นครั้งแรกที่เว็บไซต์ Bacidea